Vanavond zijn we uitgenodigd bij DIDI. Een Platenzaak op het industrieterrein In de Cramer. DIDI is bij een paar leden van ons een bekende zaak, maar ik had er niet eerder van gehoord en ik wist derhalve niet wat ik moest verwachten. Bij binnenkomst werd ik verrast door de ruimte en het grote aanbod aan LP’s. Dat ik DIDI niet ken valt grotendeels te verklaren uit het feit ik geen draaitafel heb. En mijn excuus dat ik er geen draaitafel bezit is dat toen ik aan mijn eerste draaitafel toe was, ik was toen 17 jaar, de Cd-speler net was uitgebracht op de gebracht. En net als in de vroege jaren zeventig bij de intrede van de transistorversterker ging ik voor het nieuwe en vermeend betere. Ik heb mezelf daarom dan ook geamuseerd met het zoeken naar klassieke Cd’s en het beluisteren van de verschillende koptelefoons, want let wel, ik ben naar deze avond gekomen met de insteek van een koptelefoonavond bij platenzaak DIDI’.
Maar dit was een avond waar iedereen zijn eigen invulling aan kon geven. Koffie, fris, koekjes, een keur aan koptelefoons en luisterplaatsen en meer dan voldoende CD’s en LP’s om naar te kunnen luisteren. En velen hebben net als ik deze avond nieuwe muziek ‘gescoord’. Deze kennismaking met DIDI zal zonder enige twijfel bij deze en gene een vervolgbezoek ontlokken.
Deze avond heb ik getracht mijn invulling te geven aan ‘de kopetelefoonavond’. Er waren meer dan voldoende koptelefoons aanwezig maar het testen dan wel vergelijken van de koptelefoons was dan weer wat moeilijker. Enerzijds omdat er eigenlijk te veel koptelefoons voor waren, anderzijds omdat de ‘luisterstations’ nogal van elkaar verschilden.
Eerst even rond gelopen en geïnventariseerd. Vervolgens op naar het eerste luisterstation, want wat een mooie koptelefoonversterker staat daar. Oh, en met een ingebouwde DAC nog wel! Ik zet de eerste koptelefoon op, de AKG 701 . Maar dat is schikken en krijg spontaan een soort ‘slappe’. Scherp en schel. Irritant hoog. Toch eens even een andere koptelefoon inpluggen, de Beyerdynamic 911 en….idem! Dit klinkt naar mijn idee ook naar niets en ben werkelijk teleurgesteld. Ik heb ook meteen al spijt. Spijt dat ik afgelopen zondag op Ebay, aangestuurd door deze avond, een 2e hands koptelefoon heb gekocht. Als het geluid uit een goede koptelefoon van een kwaliteit is zoals ik dat nu hoor, dan zal ik zelden nog zo’n ding op mijn kop zetten en heb ik een miskoop gedaan.
Nu is het is natuurlijk niet enkel de koptelefoon die voor het eindresultaat zorgt. De rest van de keten bepaald natuurlijk de kwaliteit van het inkomend signaal. De bron waar ik naar luister is in een DVD speler en een uit China afkomstige koptelefoonversterker. Naast deze combinatie staat een Denon Cd-speler met een eigen koptelefoonuitgang. Ik leg de Cd in deze Denon en steek ook het pluggetje om. En luister nou toch eens, weg irritant geluid en het klinkt meteen stukken beter. Ik trek de plug uit de Denon een loop naar een Yamaha Cd-speler en een X-Cans koptelefoonversterker van Musical Fidelity en weer gaat het beter klinken. Het ligt dus aan die Loopwerk/DAC combinatie van zojuist. Nu is er met de Chinese koptelefoonversterker is wellicht niets mis, en is misschien zelfs wel goed. Maar de echte bron is in dit geval de DVD speler. Vanuit ervaringen met Cd-spelerloopwerken en verschillende kwaliteiten digitale uitgangen weet ik er grote klankmatige verschillen kunnen zijn. Dusdanige verschillen dat ik de invloed van het CD-loopwerk misschien nog wel groter inschaal dan de kwaliteit van de DAC. Verklaren kan ik dat niet, maar mijn ervaringen en de herinneringen daaraan zijn dusdanig uitgesproken dat ik met stelligheid durf te beweren dat de hier als loopwerk fungerende DVD speler alles ruïneert.
Ik heb daarom enkele koptelefoons beluisterd via de Denon Cd-speler. De Audio Technica ATH ES55, Sennheiser HD540, AKG 501, Beyerdynamic DT911 en een volgens mij gloed nieuwe AKG 701. Allen dynamische koptelefoons. Met de ene koptelefoon op mijn hoofd zag ik er dan weer wat knapper uit dan met de andere. Erg mooi van bouw vond ik de Audio Technica. Maar klankmatig werd hij toch voorbij gestreefd door de aanwezige Duitsers. Het zijn echter maar korte impressies die ik heb opgedaan. Dusdanig kort dat ik geen rangorde kan aangeven. En de muziek waar ik naar luisterde was niet echt audiofiel verantwoord, of toch? Een van opnamekwaliteit audiofiele Cd met een verscheidenheid aan koperblazers en een kwetschbuul. Het vijfde nummer begint met een laag ingezette solo van een schuiftrombone. Heel erg mooi en na een halve minuut komt meer leven in het spel. Jawel, op deze donkere herfstavond vrolijk ik mij een beetje op met de Tiroler Spatzen!
Van de Denon ben ik overgestapt naar een Yamaha versterker met X-Cans versterker van Musical Fidelity. Daar heb ik de favoriet van het vorige luisterstation, de AKG 701, vergeleken met de Teufel Aureol Massive. Deze DJ-achtige Teufel koptelefoon klonk vergeleken met de AKG701 helemaal niet verkeerd. Ik heb geen idee wat de Teufel kost maar heb het idee dat deze koptelefoon vergeleken met de AKG wel heel erg veel waar voor zijn geld geeft.
Er waren ook nog twee STAX’en op hun eigen luisterstation. Een SC1 met SRM323II versterker en een door Math Pijpers voor deze avond speciaal op zolder opgerakelde STAX Lambda met SRM1 MKII versterker. De ouderdom was hem af te zien. De klank van deze Lambda deed me denken aan een oude oma. Zo’n oma die toen ze stukken jonger was, oogverblindend knap was. Zo’n mooie meid waar je je ogen niet vanaf kunt houden. Maar nu, nu op haar hoge leeftijd staan haar velletjes niet meer zo strak en is een BH onontbeerlijk. Hier moeten de herstelvaardigheden van doktor Schumacher worden ingeroepen om het geheel weer wat strakker te trekken en op te frissen.
De tweede aanwezige STAX, was de SC1. Ik was hem eigenlijk vergeten en had inmiddels al genoeg geluisterd. Bovendien ‘wist’ ik op basis van mijn eigen vooringenomenheid hoe deze STAX zou gaan kinken. Ook deze zou niet zo fris klinken. En je voelt hem al, mijn hersentjes namen dat dan ook waar. Toch hoorde ik ook meteen de kwaliteiten van deze elektrostaat maar het was te laat. Het kon me niet meer boeien. Veel langer dan een minuut heb ik niet geluisterd. Hoezo objectief?
Ik heb in elk geval en leuke avond gehad. En ik weet zeker velen met mij. De leden die hun koptelefoon en aanvullende apparatuur hebben meegenomen wil ik hiervoor hartelijk danken. Dank ook aan Jos Offermans die had opgevangen dat ik afgelopen zondag een koptelefoon had gekocht maar dat kan hem niet kon gebruiken omdat ik op mijn apparatuur geen een koptelefoonaansluiting heb. Hij heeft spontaan zijn X-CANS versterker aan mij heeft uitgeleend.
Frank Brekelmans
