Bass-traps. Overdonderend verschil of subtiele nuances?
De opkomst is weer behoorlijk groot. De avond wordt verzorgd door Mark Brouwers.
Eigenlijk stond een demo van zijn eigen product(en) op het programma.
Een tweetal type speakers waarmee hij de oren van de aanwezigen op hoorbaar goud had willen trakteren.
Helaas kon dit door problemen met één van de leveranciers van zijn componenten niet doorgaan en heeft hij in overleg gekozen voor uitstel, in plaats van een nog niet productierijp exemplaar te laten horen. Gezien de kritische oren binnen ons gezelschap wellicht een verstandige keuze. (En zo wordt de spanning natuurlijk verder opgevoerd).
Als kleine troost zal hij verder op de avond een tipje van de sluier oplichten door een set tekeningen rond te laten gaan waarbij we uitgenodigd worden hier indrukken en opmerkingen aan toe te voegen.
Waarom Basstraps?
Mark legt uit dat hij een aantal jaren geleden in zijn nieuwe woning geconfronteerd werd met het uitblijven van echt laag, na het strategisch opstellen van een subwoofer. Op de een of andere manier werkten plaatsing van speakers/subwoofer en vorm van de ruimte elkaar tegen.
Inzet van basstraps in de hoeken bleek dit voor een groot gedeelte op te heffen en te zorgen voor een merkbare verbetering.
Wat doet een basstrap?
Dit is veelal een cilindervormig object van achtenswaardige afmetingen, voorzien van intern het nodige dempingsmateriaal, en meestal een diffusie en een absorbtie zijde. De 4 in de zaal aanwezige modellen hadden, waren ze een maatje groter geweest, kunnen dienen als “stehtisch” op een communiefeest.
Hoe lager de te absorberen frequentie, hoe groter de omvang wordt. Van WAF factor is hier duidelijk geen sprake, enige overredingskracht en wellicht tegenprestatie in de vorm van een middag shoppen zou bij ons thuis minstens nodig zijn om plaatsing te overwegen Of en hoe dit effect heeft op de muzikale reproductie in onze demozaal zou al al snel blijken. Hier kunnen we niet spelen met de opstelling in de hoeken, maar wel het effect op de weergave bij inzet in de buurt van de speakers.
Wat stond er opgesteld?
1 paar Tannoy Revolution R2. Dankzij het feit dat de fameuze DC drivers hierin ontbraken konden ze de goedkeuring van onze voorzitter krijgen. Een paar slanke zuiltjes met een , zo zou blijken, in het begin een wel heel slank geluid.
1 Musical Fidelity A5 geïntegreerde versterker.
1 Oppo allesspeler
En het nodige kabelwerk van divers pluimage.
Bij het inspelen zonder basstraps bleek dat er iets niet klopte aan het geluid. Vervorming? Speakers overbelast? Er werd een tijdje gepuzzeld totdat uiteindelijk de Oppo vervangen werd door een Marantz van onbekend type, en de luidsprekerkabel van Xindak werd vervangen door eenvoudiger snoer van Wireworld. Dat bleek te werken.
Hieronder de diverse opstellingen en (mijn) bevindingen:
1. Basstraps tussen de speakers in. Bij elke speaker 1 trap. Hiermee wordt de onderlinge beïnvloeding van de speakers gedeeltelijk geëlimineerd. Het verschil met en zonder is voor mij direct hoorbaar (Ik zat overigens op de 2e rij) Direct meer definitie in het laag, en het gevoel dat het iets verder doorloopt (maar dat kan niet, dus het is gewoon minder rommelig)
Als intermezzo geeft Frank Brekelmans nog een toelichting hoe je zelf deze traps kunt bouwen, en welke materialen je daarbij nodig hebt. Het blijkt dat de grootste uitdaging is de buis te kunnen kopen met de gewenste diameter zonder direct een paar honderd meter te moeten afnemen.
2. 2x2 basstraps aan de buitenzijde van elke speaker met absorbtiezijde naar binnen. Het beeld wordt iets kleiner, maar wel strakker en met meer definitie.
3. Idem, maar dan met de diffusiezijde naar binnen. Vind ik minder mooi. Een redelijk breed beeld, maar de plaatsing van instrumenten is veel minder.
4. 2 traps op elkaar achter de set. Diffusiezijde richting zaal. Ik moet zeggen dat ik van deze opstelling niet veel verschil hoor. Wat wel erg opvalt is, dat de set gedurende de avond steeds beter begint te spelen. Waar ik eerst sceptisch was over de Tannoys, moet ik zeggen dat ze inmiddels lekker begonnen te spelen. Dus transistorversterkers hebben soms écht lang nodig om op temperatuur en los te komen. Hmm, thuis dan toch maar eens aan laten staan?
Na de pauze licht Mark een tip van de sluier op over de door hem in ontwikkeling zijnde speakers. Ik was heel benieuwd. Toch altijd bijzonder als iemand die stap durft te nemen. Niets zo lastig als het ontwikkelen van een goede speaker.
Een voor mij verrassend ontwerp, met voor het Mid en Hoog een Ribbon van bijzondere makelij. Het Mid zou heel laag aangekoppeld kunnen worden zonder de beperkingen van veel gangbare Ribbons, en daarmee zorgen voor een transparant middengebied uit 1 stuk. En na onthulling van de streefprijzen zou dit wel eens een grote verrassing kunnen worden als ze de verwachtingen waarmaken. Ik vind in elk geval ontwerp en formaat aangenaam ogen.
Na dit intermezzo gaan we nog even verder met de basstraps met een laatste opstelling.
5. 4 traps tussen de speakers met de absorberende zijde naar de zaal. Hier blijkt dat er een groot verschil is in perceptie tussen wie zich voorin de zaal bevindt en achterin. Voor in de zaal klinkt de reflectiezijde veel mooier, zo is de algemene mening.
Tot slot worden nog een paar nummers gedraaid en kunnen we concluderen dat, hoewel deze avond op redelijk korte termijn in elkaar is gezet, we toch weer hebben kunnen genieten van een interessant onderwerp waar ik in elk geval nog nooit meer bezig was geweest.
Tracklist:
- Bobby Mc Ferrin: Spain
- Chuck Findley: Kimberly trumpet
- Henrik Freischlader: Cry again
- Wende: Le plat pays
- Kate Bush: An endless sky of honey
- Hans Theessink: When Luther played the blues
